Nowy szczep ospy w Demokratycznej Republice Konga. „Najbardziej niebezpieczny z dotychczasowych”

Przypadki ospy prawdziwej rosną w Demokratycznej Republice Konga od dziesięcioleci. Wirus mpox (wcześniej zwany małpią ospą) wywołuje objawy ostrej infekcji wirusowej, takie jak:

• gorączka,

• ból głowy,

• bóle mięśni.

Oprócz nich powoduje wysypkę, która przypomina krosty. Obecny wybuch epidemii był spowodowany transmisją wirusa drogą płciową, ale istnieją dowody na to, że szczep ten może być również przenoszony poprzez bliski kontakt skóry ze skórą. Odnotowano przypadki przenoszenia wirusa pomiędzy uczniami w szkole czy między opiekunem a dzieckiem. 

Eksperci ds. zdrowia twierdzą, że nowy wariant grozi transgranicznym i międzynarodowym rozprzestrzenianiem się wirusa. Szerzący się obecnie szczep ospy został określony też jako „najniebezpieczniejszy jak dotąd”.

W 2022 r. udało się opanować światową epidemię ospy prawdziwej dzięki szczepieniom grup szczególnie narażonych. Jednak w DR Konga dostęp do szczepionek i leczenia jest słaby. Lokalni urzędnicy ochrona zdrowia ostrzegają, że wirus może dotrzeć do innych krajów.

– Choroba może przenosić się przez lotniska. Osoba ze zmianami chorobowymi może przejść przez granice, ponieważ nie ma kontroli – powiedział Leandre Murhula Masirika z departamentu zdrowia w prowincji Kiwu Południowe, w pobliżu granicy z Rwandą, Burundi i Ugandą. – Bardzo się boję, że spowoduje to więcej szkód.

Jak pokazują oficjalne dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), w 2024 roku w DR Konga odnotowano prawie 8 tys. przypadków, w tym 384 zgony. Prawie połowa z nich to dzieci poniżej 15. roku życia.

Naukowcy, którzy informują o sytuacji epidemiologicznej, obawiają się, że nowy szczep rozprzestrzenia się łatwiej, powodując poważniejsze choroby i więcej zgonów wśród dzieci i dorosłych. Istnieje też ryzyko bezobjawowego rozprzestrzeniania się wirusa przez osoby, które nie są świadome, że są nosicielami.

– To zdecydowanie najniebezpieczniejszy jak dotąd szczep – powiedziała prof. Trudie Lang, profesor globalnych badań zdrowotnych na Uniwersytecie Oksfordzkim.

Nie jest jasne, jak szybko rozprzestrzenia się nowy szczep oraz czy obecne szczepionki będą przed nim chronić. Potrzebne będą badania, a to zajmie trochę czasu.

Globalna epidemia ospy wietrznej, która rozprzestrzeniła się w Europie i Ameryce w 2022 r., była wywołana przez wirus mpox Clade II i przenoszona drogą płciową. Nowy szczep pochodzi z bardziej śmiercionośnej Clade I. Główna różnica polega na tym, że może się rozprzestrzeniać także poprzez kontakty nieseksualne, co czyni go bardziej niebezpiecznym. Wiele dzieci zostało zarażonych, w tym noworodki w czasie ciąży. Informowano także o niewielkiej liczbie zakażonych kobiet w ciąży, które poroniły.

Pacjenci, którzy chorowali na ten wirus ospy, doświadczają długotrwałych powikłań oczu, skóry i narządów płciowych.

– Jeśli uda nam się zaszczepić osoby świadczące usługi seksualne i pracowników służby zdrowia, myślę, że liczba przypadków może zostać zmniejszona – powiedział Leandre Murhula Masirika z Departamentu Zdrowia Kiwu Południowego.

Źródła:

• The surge of mpox in Africa: a call for action The Lancet Global Health

• Mpox - Democratic Republic of the Congo Światowa Organizacja Zdrowia